Dünyada karaciğer nakli olan 4 kardeş örneği
sadece Malatya’da yaşandı
Karaciğer nakilleri ile Avrupa’da birinci, dünyada ikinci olan Malatya İnönü üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Karaciğer Nakli Enstitüsü; dünya tıp tarihinde ilk defa aynı aileden 4 kardeşe Wilson Hastalığı nedeniyle 9 yıl içinde karaciğer nakli yaparak hayata tutunmalarını sağladı.
Iğdırlı 9 çocuklu Bedir ailesinin yüzü Malatya’da gerçekleşen karaciğer nakilleri ile gülüyor. 2012 yılından bugüne kadar 4 kardeşin karaciğer nakli ile hayata tutunduğu Malatya İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Karaciğer Nakli Enstitüsünde 4. Kardeşinde karaciğer nakli başarıyla gerçekleşti. Son operasyonla birlikte Bedir ailesi hem tıp tarihine geçtiler hem de Wilson hastalığı nedeniyle çektikleri sıkıntıları unuttular. Öyleki, Bedir ailesini ikinci karaciğer nakli 2012 de yapılan Hacer, nakilden sonra üniversiteyi bitirdi ve öğretmen olarak göreve başlamak için atama bekliyor, ailenin ikinci karaciğer nakli yapılan Ramazan Bedir, tır şoförlüğü yapıyor. Ailenin üçüncü nakil yapılan Halit Bedir ise Iğdır’da futbol oynayabiliyor. Ailenin son ve dördüncü karaciğer nakli yapılan en küçük kardeş Hakkı ise, ailesindeki 2 ağabeyi ve 1 ablasının verdiği moralle acılarını erken atlatabilmenin mutluluğunu yaşıyor.
-“Bundan sonra her şey daha iyi olacak onlar için. Bu bizim için de sevinç kaynağı.”
Wilson hastalığı hakkında bilgi veren İnönü Üniversitesi Karaciğer Nakli Enstitüsü Prof. Dr. Sezai Yılmaz, “Bu hastalık çok enteresan bir hastalık. Wilson hastalığı diye adlandırıyoruz. Aslında bir genetik bozukluğun sebebiyet verdiği bir hastalık. Bakır metabolizmasında problem ortaya çıkıyor. Bakır karaciğerde bir şekilde atılamıyor. Bu genin kodladığı enzimde bir problem var. Dolayısıyla bakır önce karaciğerde sonra beyinde sonra başka organlarda, böbrek veya kas dokularında birikiyor ve hastalık ortaya çıkıyor. Enteresan bir şekilde daha çok 10’lu ve 20’li yaşlarda ortaya çıkıyor. 10’lu yaşlardan önce çok nadir. Bazen çocuklar okula gidiyor, konuşmaları bozcuk oluyor, bazen kas güçsüzlüğü oluyor. Bazen diyorlar, ‘bu zeka geriliğimi veya bu çocukta başka bir psikiyatrik hastalık mı var, davranış bozuklukları var’ vs. Fakat zaman zaman bu tür çocuklar detaylı incelendiği zaman bir Wilson hastalığı olduğu ortaya çıkıyor. Genetik geçişli bir hastalık. Tabi erken teşhis olduğu zaman tedavi olabiliyorlar. Fakat geç geldikleri zaman nörolojik bulgular, yani işte elini kolunu kullanama, konuşma bozukluğu veya sanki felçli hastalar gibi bir pozisyonda karşımıza geliyor.” dedi.
4 kardeş içinde sonucun çok başarılı olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Sezai Yılmaz, “Ramazan Bedir 30 yaşın üzerinde, o biraz geç gelmişti. Maalesef Nöro Wilson beyin tutulması olmuştu, ama çok geçmeden nakil olunca hastalığı ilerlemedi, en azında hastalığı ilerlemedi, şimdide şoförlük yapıyor. Aile evlilikleri yakın akraba evlilikleri bu hastalığa bir zemin hazırlıyor. Çocukların karaciğer değerlerinde problemler veya okul çağındaki 10 yaşındaki çocuklarda bu tarz bir problem olduğu sanıyorumki bu hastalıktan da şüphe etmek, mutlaka bu hastalığa yönelik birtakım incelemeler yapmak lazım, işte kanda bakır seviyesi, idrarda bakır seviyesi gibi bir sürü tetkikler yapılabilir. 3 kardeşe akrabalarından karaciğer alınarak ayağa kalktılar, son çocuk Hakkı’da koma halinde buraya geldi. Bir kadavra karaciğer taktık ona da, o da şimdi çok sağlıklı. Bizim içinde mutluluk verici bir şey. Bir ailenin şimdi ayakta olması, kız çocuğu üniversite bitirmiş, erkek çocuğu futbol oynuyor, Iğdır’ın köyünde bir şekilde bu hizmete ulaştılar. Hastalıklarını yendiler. Bundan sonra her şey daha iyi olacak onlar için. Bu bizim için de sevinç kaynağı.” ifadelerini kaydetti.
-“Şuanda 4 kardeşinde durumu çok iyi”
Turgut Özal Tıp Merkezi Başhekimi Doç. Dr. Adil Başkıran, “Ailemiz Iğdır’da geliyor. İlk ameliyatını yaptığımız Hacer Bedir 2012 yılında, 2012 yılının Ekim yayında ablasının karaciğerini aldı, ondan sonra Ramazan Bedir geldi ve Ramazan ondan biraz daha Nöro Wilson bulguları tam oturmuştu, kendi anlattıklarına göre yatalak olarak duruyordu, konuşması yoktu, ona da dayısının oğlundan karaciğer alındı, sonra Halit Bedir’e 2018 yılında karaciğer nakili yapıldı, ona da amcasını oğlundan alındı. En son Hakkı Bedir yine Wilson hastalığı tanısı konularak karaciğer nakli yapıldı. Ağabeyini hazırlarken, bir kadavra çıktı ve kadavrayı değerlendirdik. Sağlık durumları ile ilgili olarak şu anda dördü de çok iyi. Halkımız bunu çok soruyor; “Karaciğer nakli oldu, en fazla kaç yıl yaşar?”, 10 yıldır karaciğer nakli olmuş, sizde gördüğünüz gibi gayet sağlıklı. Ağabeyi ramazan Bedir, oda 2013 yılında nakil oldu gayet sağlıklı, Halit Bedir’de aynı şekilde sağlıklı, herhangi bir sıkıntısı yoktur. Kişi karaciğer nakli olduktan sonra medikal tedavisini aldıktan sonra herhangi bir sıkıntı yaşanmıyor. Yeter ki bizim doktorların vermiş olduğu prosedürleri uysunlar, reçetelere uysunlar, ilaçlarını zamanında alsınlar. Kontrollere zamanında geldikten sonra karaciğer naklinden sonra ömür boyu benim gibi, sizin gibi rahatlıkla ömrünü devam ettirebilir.” Şeklinde konuştu.
-“Dünya’da aynı aileden 4 kişi karaciğer nakli olmamıştır”
Turgut Özal Tıp Merkezi Başhekimi Doç. Dr. Adil Başkıran, “Dünya’da aynı aileden 4 kişi karaciğer nakli olmamıştır. İlk defa burada böyle bir karaciğer nakli gerçekleştirildi.” İfadesini kaydederek şöyle konuştu; “2016 yılında buranın inşa edilmesinde Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın kendi imzasıyla ve o dönemin bürokratlarının imzasıyla burası onaylandı ve burada yıl geçtikçe çalışmalarına çalışma katıp, sadece Türkiye’deki vatandaşlara değil, bütün dünya vatandaşlarına hizmet etmekte. Bir karaciğer naklinin yurtdışında veya özel bir merkezdeki fiyatı bizim Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının ödeyebileceği bir fiyat değil. Çok pahalı, ama buraya karaciğer nakline gelen hastalarımızın başta sona ameliyat öncesi değerlendirme, ameliyat ve ameliyat sonrası bütün bakımları ülkemiz tarafından karşılanıyor ve hiçbir hastamızdan 5 kuruş ücret alınmıyor. Ve bu karaciğer nakil enstitüsü 5 yıldızlı otel gibi, odalarımızın hepsi tek.”
-Ailede ilk nakil olan O… nakilden sonra üniversiteyi bile bitirdi
Ailenin 2012 yılında ilk karaciğer nakli olan Hacer Bedir, “2012 yılında henüz 16 yaşında iken karaciğer nakli oldum. Wilson hastalığından dolayı geldim. Hastalığım ilerlemişti. Sağ olsun hocalarımızın desteği ile bugünlere geldim, Allah razı olsun. Adi hocamdan, Sezai hocamdan, onların sayesinde bugün hayattayım, ne kadar teşekkür etsem kelimeler yetmez. Üniversiteyi de bitirdim. Biz 10 kişilik aileyiz, benim bir tane ablam aynen bu hastalıktan öldü 16 yaşında iken, O zaman tıp gelişmemişti, birde ilaçlar yoktu. Sonra bu hastalık bende ve 3 kardeşimde çıktı. İlk zamanlarda her insan gibi sıkıntı yaşanıyor. Bunu zorlukları da var, ama kendi bakımını yaparsan, ilaçlarını kullanırsan, düzenli olarak kontrole gelirsen hiçbir sıkıntı çıkmıyor. Yediğime içtiğime dikkat ettim, ameliyattan 2 sonra üniversiteye de gittim. Şuanda kardeşimin yanında refakatçıyım.” Şeklinde konuştu.
-“Felç haldeydim ve doğru düzgün konuşamıyordum. Yürüyemiyordum”
Ailede ikinci karaciğer nakli yapılan Ramazan Bedir ise hastalığına ilişkin hikayesini şöyle anlattı; “Ailede ablam öldükten sonra bana teşhis konuldu. Erzurum’da teşhis konulduğunda artık felç haldeydim ve doğru düzgün konuşamıyordum. Yürüyemiyordum. Tam bir yıl Erzurum’da kaldım. Senin ilacın burada yok dediler. Wilson hastalığını sende bulmuşuz, senin ilacın burada yok, benin ilacın yurtdışında. Yurtdışında kimsemiz yoktur, ilaçta Türkiye’de bulunmuyor. Yurt dışında bir İran’da bir de Fransa’da ilacın var dediler. Bunun üzerine amcamı İran'a gönderdik. İlaçlar getirdi. O ilaçları kullandım ve felçtim, daha da kötüye gittim. 40 kilo oldum. 9 sene oldu, üstelikte tır şoförüyüm.”
Ailede dördüncü ve son karaciğer nakli yapılan Hakkı Bedir ise, “Benim de durumum diğer kardeşlerim gibi oldu. 4-5 gün borada yattım, ağabeyim geldi karaciğerini bana verecekti, gece saat 12.00’de sana kadavra çıkmış dediler, sabahleyin beni ameliyata aldılar, şanda buradayım, Allah onlardan bir kat razı olsun. Hocalarımızdan Allah razı olsun, onlar olmasaydı, şuanda hayata olmazdım. Ailede başka yoktur, çok şükür bitti. Yürümemde, yemek yememde bir sıkıntı yoktur, yavaş yavaş kendime geliyorum.” şeklinde konuştu.
-“Şuanda Avrupa’da bu dönemde 220 tane karaciğer nakli imkansız”
Başhekim Doç. Dr. Adil Başkıran, “Kovid döneminde bile birçok merkez kapanmışken, biz burada karaciğer nakillerine devam ettik. Karaciğer yetmezliği nedeniyle burada Türkiye’de kimse ölmedi, biz burada gereken neyse yaptık. Kovid döneminde gereken bütün tedbirleri alıp karaciğer nakillerini devam ettirdik. Şuanda Avrupa’da bu dönemde 220 tane karaciğer nakli imkansız. Ama bunu burada gerçekleştirdik. Türkiye Sağlık konusunda dünyada bir numara.” İfadelerini kaydetti.
[caption id="attachment_2630" align="alignnone" width="836"]
Karaciğer nakilleri ile Avrupa’da birinci, dünyada ikinci olan Malatya İnönü üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Karaciğer Nakli Enstitüsü; dünya tıp tarihinde ilk defa aynı aileden 4 kardeşe Wilson Hastalığı nedeniyle 9 yıl içinde karaciğer nakli yaparak hayata tutunmalarını sağladı.[/caption]
[caption id="attachment_2631" align="alignnone" width="833"]
Karaciğer nakilleri ile Avrupa’da birinci, dünyada ikinci olan Malatya İnönü üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Karaciğer Nakli Enstitüsü; dünya tıp tarihinde ilk defa aynı aileden 4 kardeşe Wilson Hastalığı nedeniyle 9 yıl içinde karaciğer nakli yaparak hayata tutunmalarını sağladı.[/caption]
[caption id="attachment_2632" align="alignnone" width="832"]
Merkezi Karaciğer Nakli Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Sezai Yılmaz[/caption]
