Devletim tüm imkanları kullanılarak yurtdışına 90 kişinin kaçırılması davasında mahkeme de yargılanan 3 kişi hakkında verilen bearat kararının gerekçeli kararı dava dosyasına sunuldu. Gerekçeli karar da ilginç bilgi, tespit ve değerlendirmeler dikkat çekti. 90 kişinin yurtdıyına götürülmesi olayının resmi işlemler üzerinde gerçekleştiği belirtilen gerekçeli kararda, sanrıkların suçu işlemediğine hükmedildi. Sanıkların avukat parasını hazine ödeyecek, sanıklar dava açarak hazineden tazminat alabilecek. Gerekçeli karar da 90 kişinin devletin imkanları kullanılarak yurtdışına çıkartılması organizasyonunda ortada en az 650 bin Euro tutarında bir rantın olduğu da aktarıldı.
Yeşilyurt Belediyesi tarafında Malatya Kişisel Gelişim Dünyası Derneği ile kağıt üzerinde yapılan sözde çevre projesi kapsamında hiç birisi Malatya ve Yeşilyurt sınırları içinde yaşamayan, Bingöl ve Diyarbakırlı olan 90 kişinin "Çevreye Duyarlı Bireyler Yetiştirmek" adlı proje kapsamında Hizmet Damgalı Pasaport düzenlenerek Almanya'ya gönderilerek Türkiye’ye dönmemesine ilişkin olarak kamuoyunda "gri pasaport skandalı" olarak bilenen skandalla ilgili yargılama süreci Malatya 10. Asliye Ceza Mahkemesinde geçtiğimiz 4 Aralık 2024 tarihinde sona ermişti.
17 Şubat 2020'de ve 17 Eylül 2020'de olmak üzere toplam 90 kişinin Yeşilyurt Belediyesi’nin sözde çevre projesi kapsamında gri pasaport düzenletilerek Almanya’ya 'kaçırılması' ve bunların Türkiye’ye dönmemesi üzerine başlatılan “Göçmen Kaçakçılığı Soruşturması” kapsamında Malatya 10. Asliye Ceza Mahkemesine Yeşilyurt eski Belediye Başkan Yardımcısı Bekir Karakuş, Bingöl-Servi eski belediye başkanı Ali Ayrancı ve olayın Almanya’daki bağlantısı olduğu iddia edilen Ersin Kilit hakkında “Göçmen Kaçakçılığı Yapma” suçundan 3 ile 8 yıl arasında hapis cezası talebi ile Eylül 2022’de dava açılmıştı.
Savcılığın mütalaasında ceza verilmesi taleplerini uygun görmeyen Malatya 10. Asliye Ceza Mahkemesi Yeşilyurt eski Belediye Başkan Yardımcısı Bekir Karakuş, Bingöl-Servi eski belediye başkanı Ali Ayrancı ve olayın Almanya’daki bağlantısı olduğu iddia edilen Ersin Kilit hakkında “Göçmen Kaçakçılığı Yapma” suçundan berata kararına hükmetmişti.
-Savcının Mütalaasına Göre Yaklaşık 650 Bin Euro Rant Var
Gri Pasaport Davasında Savcının 26 Kasım 2024 tarihli duruşmada mahkemeye sunduğu esas hakkındaki mütalaasında şu ifadeleri kullandı:
"Sanıklar Ali Ayrancı ve Ersin Kilit'in, Türk vatandaşı şahısları para karşılığı yurtdışına göndermek üzere anlaştıkları, bu amaçla çeşitli belediyelerle irtibat kurarak yasal görünüm elde etmeye çalıştıkları anlaşılmıştır.
Bu kapsamda sanıkların, o dönem Yeşilyurt Belediye Başkan Yardımcısı olan Bekir Karakuş ile görüştükleri, Karakuş’un ise konuyu dönemin Belediye Başkanı Mehmet Çınar’a aktardığı belirlenmiştir. Yapılan görüşmeler sonucunda, belediye çalışanlarının yurtdışında inceleme ve gezi yapacağı iddiasıyla bir proje oluşturulmuş, ‘Çevreye Duyarlı Bireyler Yetiştirme Projesi’ adı altında hizmet pasaportları çıkarılarak iki farklı kafileyle yurtdışına insan gönderildiği tespit edilmiştir."
Savcılık mütalaasında, sürecin nasıl işlediğine dair detaylar da yer aldı:
"Sanıklar, Malatya Kişisel Gelişim Dünyası Derneği ile irtibata geçmiş, Malatya dışından temin edilen şahısları bu derneğe üye yapmış ve belediye ile bir protokol imzalayarak süreci resmileştirmeye çalışmıştır. 15 Şubat 2020 ve 19 Eylül 2020 tarihlerinde iki kafile halinde insanları yurtdışına göndermişlerdir. Ancak gönderilen şahısların hiçbiri Türkiye’ye geri dönmemiştir."
Soruşturma kapsamında, yurtdışına giden kişilerin yakınlarının ifadelerine de yer verildi:
"Bir kısım tanık beyanlarında, yakınlarının 4.500 ile 7.000 Euro arasında değişen miktarlarda paralar ödedikleri belirtilmiştir. Ödenen paraların tam miktarı tespit edilememiştir. Ayrıca, yurtdışına giden şahısların hiçbiri Malatya ile bağlantılı olmamasına rağmen, usulsüz bir şekilde derneğe üye yapılarak hizmet pasaportu almaları sağlanmıştır."
Savcı, sanıkların 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 79/1, 43, 53 ve 63. maddeleri gereğince cezalandırılmalarını talep etti.
-Sanıkların Arasındaki Telefon Trafiği de Dosyada Yer Aldı
Mahkemenin gerekçeli kararında, Emniyet kayıtları ve HTS analiz raporlarına ilişkin şu bilgiler yer aldı:
"Malatya İl Emniyet Müdürlüğü Organize Suçlarla Mücadele Büro Amirliği'nin gelen kayıtlar üzerinde yapmış olduğu inceleme sonrasında düzenlenen HTS Analiz Raporu'nda; Ali Ayrancı adına kayıtlı GSM hattının Bekir Karakuş ile 279, Ersin Kilit ile 118, Nusret Aslan ile 10, Mehmet Sait Aytekin ile 3 adet irtibat kaydının bulunduğu, Bekir Karakuş adına kayıtlı GSM hattının Ali Ayrancı ile 234, Ersin Kilit ile 16 adet irtibat kaydının bulunduğu, Ersin Kilit adına kayıtlı GSM hattının Ali Ayrancı ile 111, Nusret Aslan ile 60, Bekir Karakuş ile 16, Şahin Özer ile 2 adet irtibat kaydının bulunduğu, Mehmet Sait Aytekin adına kayıtlı GSM hattının Ali Ayrancı ile 3 adet irtibat kaydının bulunduğu tespit edilmiştir."
-Valilik Sadece 1 Gezi İçin İzin Vermiş, Ama İki Gezi Var
Mahkemenin gerekçeli kararında, Malatya Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'nün gri pasaport işlemlerine dair yaptığı inceleme hakkında şu ifadelere yer verildi:
"Malatya Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'nün 15/04/2021 tarihli yazısında; Yeşilyurt Belediyesi Meclis Kararı ile 17/02/2020 tarihinde 46 kişiye, yine 17/09/2020 tarihinde 44 kişiye Gri Pasaport onayının alınmasına ilişkin yapılan incelemede, 17/02/2020 tarihindeki liste için herhangi bir Valilik Olur'u alınmadığını, 17/09/2020 tarih ve E.16853 sayılı 45 kişiye Hizmet Pasaportu düzenlenebilmesi için alınan Valilik Olur'unun ise yazı ekinde gönderildiği bildirilmiştir."
Mahkemenin gerekçeli kararında, Yeşilyurt Belediyesi’nin Malatya Kişisel Gelişim Dünyası Derneği aracılığıyla bazı vatandaşları yurt dışına gönderdiği ve bu kişilerin geri dönmeyerek Almanya’da kaldığının tespit edildiği belirtilerek şu ifadelere yer verildi: "Tüm dosya kapsamından alınan sanık savunmaları, tanık beyanları, ilgili kurumlarla yapılan yazışmalar ile tüm tutanaklar birlikte değerlendirildiğinde, Malatya Yeşilyurt Belediyesi tarafından Malatya Kişisel Gelişim Dünyası Derneği aracılığı ile yurt dışına vatandaşların gönderildiği, giden şahısların geri dönmeyerek Almanya ülkesinde kaldıklarının tespit edildiği olaya ilişkin olarak göçmen kaçakçılığı suçu 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun Göçmen Kaçakçılığı başlıklı 79. maddesine göre değerlendirilmiştir."
-Yurtdışına kaçırılanlar için “mağdur” ifadesi
Mahkemenin gerekçeli kararında neden beraat verildiğine ilişkin durum da yurtdışına kaçırılanlar “mağdur” ifadesiyle vurgulanarak şu hüküm kaydedildi, “Göçmen Kaçakçılığı suçunun maddi unsuru, doğrudan doğruya veya dolaylı olarak maddî menfaat elde etmek amacıyla, yasal olmayan yollardan; Türk vatandaşı veya yabancının yurt dışına çıkmasına imkân sağlamaktan ibarettir. Çıkmaya imkân sağlamak da bir Türk veya yabancının Pasaport Kanunu hükümlerine göre elinde çıkış için belge olmadan veya ülkeden çıkış için açılmış bulunan kapılar kullanılmadan veya Pasaport Kanunu’nun 22. maddesi veya CMK hükümlerine göre ülkeden çıkması yasaklanan bir kimseyi ülke dışına çıkarmaktır. Somut olayda dernek üyelerine Malatya Valiliğinin oluru ile gri pasaport tahsis edildiği, Malatya Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü (Göçmen Kaçakçılığıyla Mücadele ve Hudut Kapıları Şub Müdürlüğü)’nün 01/01/2020-31/12/2020 yıllarına ait yolcu sorgulama sonuçlarına göre yurtdışına çıkış yapıp geri dönmediği tespit edilen şahısların Edirne Kapıkule Kara Hudut Kapısı’ndan çıkış yaptıkları anlaşılmakla, Tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde dosya kapsamında dernek üyeleri adlarına düzenlenmiş gerçek hizmet pasaportları ile Türkiye’ye giriş-çıkış kapısı olarak tespit edilen Kapıkule sınır kapasından pasaport ibraz etmek suretiyle çıkış yaptıkları, bu şekilde gerçekleşen yurt dışına çıkış şeklinin yasal bir çıkış şekli olarak kabul edilmesi gerektiği, mağdurların yasal olarak Türkiye'yi terk etmesi nedeniyle TCK'nın 79. maddesinde düzenlenen Göçmen Kaçakçılığı suçunun "yasal olmayan yollardan" şeklindeki unsurunun gerçekleşmediği kabul edilerek, ...”
-Yargılananlara devlete tazminat davası açma hakkı ve avukatlarının parası da hazineden ödenmesine
Malatya 10. Asliye Ceza Mahkemesi’nin gerekçeli kararının sonuç kısmı ise şu şekilde, “Sanıklar Ali Ayrancı, Bekir Karakuş ve Ersin Kilit'in üzerlerine atılı "Göçmen Kaçakçılığı" suçunu işlediğinden bahisle cezalandırılması istemi ile mahkememize kamu davası açılmış ise de; yapılan yargılama ve toplanan deliller ışığında, sanıkların üzerilerine atılı suçun unsurları itibariyle oluşmadığı anlaşılmakla atılı suçtan sanıkların CMK'nın 223/2-a maddesi gereğince AYRI AYRI BERAATLERİNE, Sanıkların atılı suç nedeniyle gözaltı ve tutuklu kaldığı anlaşıldığından CMK'nın 232/6. Maddesi atfı ile CMK'nın 141-144. maddeleri gereğince beraat kararının kesinleştiğinin tebliğinden itibaren 3 ay içinde ve her halde karar veya hükümlerin kesinleşme tarihini izleyen 1 yıl içinde TAZMİNAT İSTEMİNDE BULUNULABİLECEĞİNİN; istemin zarara uğrayanın oturduğu yer ağır ceza mahkemesinde ve eğer o yer ağır ceza mahkemesi tazminat konusu işlemle ilişkili ise ve aynı yerde başka bir ağır ceza dairesi yoksa, en yakın yer ağır ceza mahkemesinde karara bağlanacağının İHTARINA, Yargılamada sanıkların kendilerini vekalete dayalı müdafi ile temsil ettirdiği dikkate alınarak yürürlükte olan AAÜT'ne göre 30.000 TL'nin vekalet ücreti olarak hazineden alınarak sanıklara verilmesine Yargılama giderlerinin hazine üzerine bırakılmasına, …”
malatyagazete.com
