Battalgazi Belediye Meclisi’nin Eylül ayı oturumunda Battalgazi Belediyle sınırları içinde 6 Şubat’ta meydana gelen depremlerde hasar alan yapıların tadilatları ve yeni yapılacak binalarla ilgili ek tedbirler getirildi.
31 maddeden oluşan ek tedbirlerle ilgili konuşan Battalgazi Belediye Başkanı Osman Güder, “İlçemiz Kahramanmaraş merkezli depremlerde ciddi hasar aldı. 6 Şubat depremleri sonrasında az hasarlı ve orta hasarlı binalarda tadilat işleri yapılırken bu tadilatlar bizim belirlediğimiz katı kurallara göre yapılacak. İnsanımızı riske atmak istemiyoruz. Kirişlerden kolanlara ve diğer yapılacak tadilatlara kadar daha katı kararlar aldık meclisimizde. Yeni yapılacak binalarla ilgili de ek tedbirler getirdik. İlçemizde daha dayanıklı yapılar olacak. Depreme daha dayanaklı ve güçlü olacağız” ifadelerini kaydetmişti.
-İşte o 31 madde
Battalgazi Belediye Meclisi’nde meydana gelen depremler neticesinde ilgili kanun ve mevzuat hükümlerine ek olarak statik açıdan deprem ivme ve periyotları konusunda en iyi yapı tasarımlarını yapabilmeyi zorunlu kılma adına uygulanacak olan 31 Maddelik ek tedbirler şu şekilde:
1)-Yerinde dökme betonarme uygulanacak yapı tasarımında döşeme tipi plak seçilen katlarda kiriş açıklığı 7 metreden fazla olmayacak.
2)-Tasarımda merdiven donatıları boyuna minimum Q14 enine minimum Q10 verilecektir, yapıların kullanım yoğunluğu baz alınarak boyutlandırılacaktır.
3)-Bina içerisinde yük dolandırılmadan en kısa yoldan mesnetlere–düşey taşıyıcı yapı elemanlarına (kolon-deprem perdeleri) aktarılacak, aynı kirişe birden fazla saplama kiriş yapılmayacak saplama kiriş donatı uygulama kurallarına dikkat edilecektir.
4)-Yapıda temelden çatıya kadar düşeyde taşıyıcı elamanlarda kesit değişimi yapılmayacak (kolon –deprem perdeleri) kolonlardaki donatı sayısı; sistemi kurtaran en yüksek sayıdaki donatı sayısı üzerinden sabitlenecek. (min –max donatı pursantaj kurallarıda dikkate alınarak)
5)-Yapı tasarımında kullanılan kiriş boyutu 25*60 seçilen kirişlerde gövde veya pilye donatısı kullanılacak.
6)-Yerinde dökme ve prefabrik uygulanacak tüm yapılarda tasarım hesaplarında kullanılacak beton sınıfı minimum C30/37 seçilecektir.
7)-Betonarme uygulanacak yapı tasarımında yapının dış çerçevesi kirişlerle kapalı bir düzlem oluşturulacak şekilde tasarlanacaktır.
8)-Tüm yapılarda çözülecek statik sistem tasarımlarında bina önem katsayısı 1,2 alınacaktır.
9)-Bitişik nizamlarda temele ampatman yapılamayacağından max temel zemin gerilmesini aşmayacak şekilde çözümler bulunacaktır. (4 cephe kirişli radye, uygun temel kalınlığı yada bina yükünün hafifletilmesi vs.)
10)-Yapının toprak altında kalan bölümünün yüksekliği tasarımda kullanılan ilgili statik proje paket programına tanımlanacak, gömülme derinliği yeterliliği konusunda yapının deprem devrilme kontrolü program destekli teyit edilecektir. (Aplikasyon kot farkı ve yapıya etkiyen yanal zemin itkisi sisteme tanımlanacaktır), subasman vizesi aşamasında yapı denetim tesviye kotlarını kontrol edecektir.
11)-Hasar almış asansör deprem perdelerinin onarılması konusunda Statik tasarımda sistemi kurtaracak kesitler ön planda tutulup asansör kapasite şartname sınırı aranmayacaktır.
12)-Zemin etüd rapolarında ZD, ZE, ZF gibi zemin sınıflarının bulunduğu zeminlerde zemin iyileştirilmesi yapılacaktır. ( opsiyonel ) Güçlendirilmiş zeminde kullanılacak sistem tasarımı ( temel –üst yapı vs.) ilgili mevzuat (TDY 2018- T500-TS498 ve belediyemizce alınan kararlar dahil ) proje müellifi insiyatifindedir .
13)-Bodrum kat subasman perdelerinde uygulanacak boyuna donatılar 1.0-1.5 metreye yüksekliğe kadar Q8, 2.0-2.5 metreye kadar Q10, 2.5 metre yükseklikten sonrası Q12 verilecektir.
14)-İstinat duvarı statik tasarımlarında yapı genelde betonarme çözülecek şekilde (taş duvar program hesabı yaygın olmadığından ) 3.0 metrede bir kademeli olarak tasarlanıp , zamana bağlı duvarın statik yapısına zarar verecek su birikintisi vs. drane edebilecek -uzaklaştıracak barbakan vs. detaylar projede gösterilip yerinde uygulansın , yapının güvenle taşıyabileceği max yükleme –duvar eğimi –devrilme moment kontrolleri vs ilgili mevzuat ve şartnameler baz alınarak rapolarıyla sunulsun.
15)-Deprem perdelerinde gövde boyuna donatıları min Q12 ‘lik verilsin, temelden çatıya kadar donatı ve kesit değişimi yapılmasın (kritik perde yüksekliği)
16)-Oluşabilecek deprem kaynaklı yapıdaki eksenel kuvvetlerin yapıda hasara neden olmasını engelleyebilmek amaçlı; kirişlerdeki sistem sürekliliğini sağlamak amacıyla mimari duvar tasarımları, bina boyunca X-Y doğrultusunda yapıda sürekliliği ayarlanacak şekilde mimari tasarıma özen gösterilecektir.
17)-Yapıdaki deprem perdeleri için; Ekte verilecek taslakta yapı içerisinde statik tasarımda kullanılacak DEPREM PERDELERİNİN DAĞILIM YERİ- YÖNÜ –SAYISI esas alınacaktır.
18)-Yapı içerisinde tasarımda kullanılacak kat diyaframı döşemelerinde farklı döşeme tipi uygulanmasından kaçınılacaktır. (aynı katta asmolen –plak -kaset –mantar döşeme tipi )
19)-Asansör kule katın sistem ile beraber karkas çözümüne özen gösterilecek. ( mimari projede kule kat tasarımı konusuna özen gösterilecektir.)
20)-Yapıda kullanılacak mütemadi (sürekli) temellerde, temel kirişlerinde pilye veya gövde donatısı –çift etriye kullanımına özen gösterilecektir
21)-Performans analizleri ve güçlendirme statik projelerinde üniversitelerin mühendislik fakültelerinin İnşaat Mühendisliği bölümü mezunu olup, mekanik veya yapı anabilim dallarında alanında yetkinliğe sahip kişilerin ve üniversitelerin –dekanlıkların danışmanlık onayından sonra tarafımızca kabul edilecektir.
22)-Dört kat ve üzeri yapımına yeni başlanacak tüm binalarda bodrum yapılması zorunludur.
23)-Hasar tespitleri sonucunda onarım-güçlendirme statik proje tasarımlarında TDY 2018 –Bölüm 15 kuralları esas alınacaktır.
24)-Yapı temel don derinliği belirlenirken; Yapı dört köşesindeki en düşük tabi zemin kotundan (TZK) 80 cm inildikten sonra, ilgili kot temel üst kotu olarak belirlenecektir. (kot farkı fazla olan eğimli arazilerde tesviye kotlarıda dikkate alınarak belirlenecek temel üst kotu belediyemiz insiyatifindedir)
25)-Statik proje tasarımında aks aralığı–sayısı, kolon–deprem perde sayısı ve yönü mimari projeden farklı olan, zemin değerleri onaylı zemin etüdünden farklı olan, eksik ve onaysız evrakları bulunan statik proje inceleme -onaylama başvuruları iade edilecektir.
26)-Statik Proje İnceleme–onaylama başvuruları yapıldıktan sonra program datası tarafımıza iletilmeyen projeler incelemeye alınmayacaktır.
27)-Bodrumsuz subasman katta dolgu olan binalarda dolgu malzemesi, mıcır–iri daneli çakıl–yük ve basınç altında sıkışmayan dolgu malzemesi kullanılacak şekilde statik projelerde ilgili kat yanına not düşülecektir. (Farklı sebeplerden zamana bağlı oluşacak üniform olmayan lokal çökmelerin önüne geçebilmek için)
28)-Kullanılan yapı malzemesi betonarme (beton+demir) plastik şekil değişimine (kalıcı şekil değişikliğine) daha yatkın rijit malzemedir. Tasarımda kullanılan sünek yapı davranışında daha fazla deforme olup yapıda tasarımında kullanılan özelliğini kaybedeceğinden genel itibariyle rijitliğin artırılmasına özen gösterilmelidir. Sistem tasarlanırken seçilen yapı malzemesinin yapının stabil ve deprem durumundaki davranışları göz önüne alınarak değerlendirme yapılacaktır.
29)-Yapı tasarımında son depremlere göre deprem ivme etkisinden kaynaklı katsayı (zemin değerleri ilgili peryot vs.) seçimleri özenle yapılacaktır.
30)-Statik proje tadilatlarında; Tadilat konu içeriği statik sistemi zayıflatmaya yönelik (kolon-kiriş-deprem perdesi yatay düşey taşıyıcı elemanların sistemden kaldırması, sistemdeki yapı elemanlarında donatı azaltımı, beton sınıfının düşürülmesi vs.) yapılacak tadilat projelerine izin verilmeyecektir .
31)-Geoteknik raporu istenen yapılar; Mikro bölgeleme etüt raporu değerlendirmeleri neticesinde;
• Önemli Alan ( Ö.A.) 2.1.a ‘ da kalan 5 kat ve üzeri tüm yapılar,
• Önemli Alan ( Ö.A .) 2.3.a ( ÖA.2.3-a) ve Ö.A .2.3.b tüm yapılar,
• Önemli Alan ( Ö.A.) 5.2.a tüm yapılar,
• Önemli Alan ( Ö.A. ) 5.1. tüm yapılar,