Malatya Valisi Hulusi Şahin, “Malatya 200 yıllık bir şehir ve 2 dakika içerisinde yıkıldı. Şimdi de 2 yılda yeniden kurmaya çalışıyoruz. Her üç binamızdan biri kullanılamaz hale gelmiş. O nedenle 2 yılda 200 yıllık işi yapmaya çalışıyoruz. Bu şehir yanlış bir yere kurulduysa bunun sorumlusu bugünün yöneticileri midir?” dedi.
Malatya Kent Konseyi tarafından 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremlerden ciddi bir şekilde etkilenen Malatya’nın yaralarının sarılması, şehrin yeniden ihya edilmesi, şehrin kent hafızasına göre inşa ve imar edilmesi noktasında ‘Deprem Sonrası Malatya’nın Geleceği Çalıştayı’ düzenlendi.
Malatya Büyükşehir Belediyesi, Malatya Kent Konseyi ile İnönü Üniversitesi, Malatya Turgut Özal Üniversitesi, Fırat Üniversitesi, Maltepe Üniversitesi ve Mimarlar Odası Malatya Şubesi iş birliğiyle ‘Deprem Sonrası Malatya’nın Geleceği” konulu bir çalıştay gerçekleştirildi.
Toplamda 3 oturumdan oluşan çalıştayda kentsel dönüşümün önemi, dayanıklı yapı stokunda zemin etüdünün önemi, betonarme yapıların deprem performansı, taşıyıcı elemanlarda tasarım kuralları, yeni planlama için öneriler ve deprem sonrası Malatya gözlemleri gibi konular görüşüldü.
-“Bu şehir yanlış bir yere kurulduysa bunun sorumlusu bugünün yöneticileri midir?”
Deprem Sonrası Malatya’nın Geleceği Çalıştayı’nın hayırlara vesile olması temennisinde bulunan Malatya Valisi Hulusi Şahin, “ 6 Şubat’ta devasa bir felaketle Malatya boğuşuyor. Az ya da çok herkes zarar gördü, zarar görmeyen kimse yok. Malatya 200 yıllık bir şehir ve 2 dakika içerisinde yıkıldı. Şimdi de 2 yılda yeniden kurmaya çalışıyoruz. Bu kolay bir iş değil. Sadece Malatya olsaydı, tüm Türkiye buraya odaklanırdı ama Hollanda büyüklüğünü kapsayan 11 il etkilenmiş, 4 ilimiz hemen hemen yıkılmış. Malatya 4 ilden bir tanesi her üç binamızdan biri kullanılamaz hale gelmiş. O nedenle 2 yılda 200 yıllık işi yapmaya çalışıyoruz. Bu şehir yanlış bir yere kurulduysa bunun sorumlusu bugünün yöneticileri midir? Dolayısıyla hepimiz sorumluyuz. Yaşadığımız depremden ders çıkaralım. Bundan sonra inşa edeceğimiz şehri, daha sağlam ve daha sağlıklı yapalım. Bunu yapabilecek hem bilgiye hem akla hem de iradeye sahibiz. Kolay bir iş yapmıyoruz. Biz 4 ayda her gün 400 bin öğün yemek veriyoruz. Şu anda konteyner kentlerde 70 bin insanımız yaşıyor ve bu rakam 15-20 gün sonra 120 bine çıkacaktır. 3 bin 500 iş yeri kurduk. Zor bir iş yapıyoruz çünkü yıkım çok büyük. Bu zor işleri yapanların da bir miktar takdir beklemek hakkımız değil mi? Ama tam tersi oluyor hizmet yapanlar her türlü alaya ve küçük düşürücü ifadelere muhatap oluyorlar. Bu Allah’tan reva mıdır?” dedi.
-“Bu yıkım özellikle şehir merkezinde çok etkili oldu”
Malatya Büyükşehir Belediyesinin Malatya’yı yeniden ayağa kaldırmak için tüm imkân ve kaynaklarının kullanıldığını belirten Malatya Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Vahap Erdem “6 Şubat günü saat 13.24’te meydana gelen ikinci deprem Malatya’da büyük bir yıkıma neden oldu. Bu yıkım özellikle şehir merkezinde çok etkili oldu. Tabii bu kadar büyük bir yıkıma rağmen niye can kaybı Malatya’da az diye, zaman zaman Malatya’nın depremden az etkilendiğine dair birtakım söylemle de karşı karşıya kaldık. Malatya’da can kaybının az olmasının birinci sebebi, Malatya’nın daha önce yaşamış oldukları Elazığ depreminin etkisi nedeniyle evlerine girmemelerinden kaynaklanıyor. Malatya Büyükşehir Belediyesi, birinci derece deprem kuşağında yer alan Malatya’da gerekli tedbirlerin alınması için çaba göstermiştir. Bu süreç içerisinde Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Selahattin Gürkan, Malatya’nın kesinlikle yüksek katlı binalar yerine yatay mimariyi tercih etmesi gerektiğini, tarım arazilerinin ve yeşil alanların hiçbir şekilde imara ve ticari alana dönüştürülmemesi gerektiğini ifade etmiş ve katıldığı tüm Meclis toplantılarında da bunları Meclis üyelerimize bir bir anlatarak, özellikle bu konularda Meclis’e teklif gelmemesi konusunda uyarıda bulunmuştur. Başkanımız Sayın Selahattin Gürkan, Elazığ depreminden sonra Malatya’da çok hızlı bir şekilde Acil Eylem Planlarının hazırlanması ve hayata geçirilmesi gerektiğini ifade ederek, eylem planlarının hazırlanması talimatını vermişti. Geçen yılın başında da hem Deprem Acil Eylem Planı, hem yangın ve sel hem de küresel iklim Değişikliği Acil Eylem Planları hazırlanarak bu yönde önemli birtakım adımlar atılarak, gerekli tedbirler alınmaya başlanmıştı. İşte bu kapsamda Malatya’ya yaklaşık 4 milyon metrekare yeşil alan kazandırıldı, Millet Bahçesi, Tabiat Parkları yapıldı. Millet Kütüphanesi, Lisanslı Depoculuk yapılarak hizmete sunuldu. Gençlik Merkezleri, Gençlik Kampı, Yeni Fuar Merkezi yapıldı. Ekmek ve Yemek Fabrikası çok kısa süre içerisinde yapılarak hizmete sunuldu. Dünya Kayısı Ticaret Merkezi bitirme aşamasına getirildi. Bu saydığım yatırımlar ile daha önceden yapılıp hizmete sunulan yatırımların tamamı 6 Şubat saat 04.17’de ve saat 13.24’te yaşanan depremlerin ardından afetzedelerin barındıkları birer yaşam merkezi haline geldiği için. Hizmete sunulan ekmek ve yemek fabrikası ilk günden itibaren afetzedelere ekmek ve yemek hazırladığı için. Şirketlerimizden Esenlik’in tüm market ve depolarındaki erzakları ilk iki gün dağıttığı için, MOTAŞ’a ait bütün otobüslerimiz birer Çadır haline getirildiği için. Lisanslı depomuz, birer lojistik üs haline geldiği için, Yeni İtfaiye Binamız Koordinasyon Merkezi olarak kullanıldığı için, Yeni Fuar ve Kongre Merkezimiz hali hazırda kapalı çadır alanı olarak kullanılmaya devam ettiği için. İşte bu nedenle Malatya’da insanlar 6 Şubat tarihinde sabaha karşı yaşadığımız 7.7 şiddetindeki ilk depremin ardından bu barınma alanlarına sığınıp ikinci deprem öncesinde evlerine girmedikleri için can kaybımız az oldu. Malatya Büyükşehir Belediyesi olarak, şehrimizi küllerinden yeniden ayağa kaldırmak için tüm imkân ve kaynaklarımızı kullanıyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımızın destek ve katkıları doğrultusunda tüm ilgili bakanlarımız, valilerimiz ve tüm paydaşlarımızla birlikte Malatya’nın tarihi, kültürü ve eski mimari dokusuna, çarşı kültürüne uygun bir şekilde inşa edilmesi gerektiğine inandığımızı belirtmek istiyorum.” ifadelerini kullandı.
-“Uzman hocalarımız alternatif plan, jeolojik çalışmalar gibi çalışmalarını yürüttüler”
Malatya Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Vekili Latif Okyay ise şu şekilde konuştu, “Belediyemizin ‘Acil Eylem Planı’ kapsamında depremin ilk anından itibaren bütün sosyal tesisler vatandaşımızın kullanımına açıldı. Şehrin muhtelif alanlarında ilk saatlerden itibaren vatandaşlarımızın su, kıyafet, yemek gibi temel ihtiyaçları karşılanmaya başlandı. Belediyemizin şirketi olan ESENLİK, ilk saatlerden itibaren kullanılan marketleri açarak su ve kuru gıda ihtiyacını karşıladı. Vatandaşlarımız için belirlenen geçici barınma alanlarının AFAD ve Sayın Valimizin koordinasyonunda çadır kentlerimizin zemin iyileştirme ve altyapı çalışmalarına hızlıca başlandı. Enkaz kaldırma çalışmaları, arama kurtarma çalışmalarıyla birlikte hafriyat düzenleme çalışmaları yapıldı. Bu doğrultuda 2 bin adet kamyon, gerekli düzenlemeyle enkazların bertarafı, ayrıştırma çalışmaları sağlandı. Akabinde arama kurtarma çalışmaları tamamlandıktan sonra geçici barınma yeri yani konteyner kentlerle ilgili hem merkezde hem de ilçelerde 63 noktada konteyner kentteki altyapı çalışmaları belediyemiz tarafından yapıldı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız ile TOKİ Başkanlığımıza kalıcı konutların yapılacağı arazilerin altyapı, üstyapı problemleri bu alanlarla alakalı alınacak önlemlerle, çalışmalara katkı sağlandı. Malatya merkezin dönüşümü ile ilgili belediyemiz tarafından çeşitli üniversitelerin alanında uzman hocalarımızdan çalışmalar yapılması istendi. Bununla ilgili uzman hocalarımız alternatif plan, jeolojik çalışmalar gibi çalışmalarını yürüttüler. Şehrimizde yaklaşık 129 bin yıkık, ağır hasarlı ve orta hasarlı bina bulunmaktadır. Bunlarla ilgili ilk etapta yıkık binaların enkaz çalışmaları yürütüldü. Şu anda da ağır hasarlı binaların yıkımı ve enkaz kaldırma işlemleri yapılıyor. Şehrimizde yürütülmekte olan geçici iş yerlerinin yapımının altyapı ve alan belirleme çalışmaları belediyemiz tarafından yürütülmektedir. Yine depremin ilk anında ortaya çıkan afetzedelerimizin ilimizden tahliye edilmesi, güvenli yerlere taşınması ili ilgili çalışmalar da belediyemiz tarafından yürütülmüştür.”
Malatya Turgut Özal Üniversitesi Rektörü Recep Bentli ise, “Umarım yapılan çalıştay amacına ulaşır. İlimizin deprem sonrası hem yapı hem de diğer imalatların yapılması sırasında çok büyük katkılar sunar. Ben Büyükşehir Belediyemiz ve Malatya Kent Konseyi’ne böyle bir çalıştay düzenledikleri için teşekkür ediyorum” kelimelerine yer verdi.
Çalıştayın açılış konuşmasını gerçekleştiren Malatya Kent Konseyi Genel Sekreteri Abdulkadir Artan, “Şehrimiz depremden en çok zarar gören illerden birisidir. Elbette ki devletimiz güçlü elbette ki sayın valimiz, belediyemiz ve diğer kurumlar ellerinden geleni yapıyorlar. O nedenle çalışmalarda emeği geçen herkese teşekkürü bir borç bilirim” dedi.
Açılış konuşmalarının ardından 3 oturumdan oluşan Deprem Sonrası Malatya’nın Geleceği Çalıştayı’nın 1. Oturumuna geçildi. 1. Oturum Prof. Dr. Mehmet Ülker Başkanlığında yapıldı. Oturumda, ‘Tarihi Depremler ve Sair Afetlerin Malatya Yerleşkesine Etkileri, Depremsellik Açısından Malatya Şehri ve Kentsel Dönüşümün Önemi, Depreme Dayanıklı Yapı Tasarımında Zemin İnceleme Çalışmalarının Önemi’ konuları ele alındı. 2. ve 3. oturum ise devam ediyor.
