ATASÖZÜ DERKİ; “Tilkinin dönüp geleceği yer, kürkçü dükkanıdır”
Yeşilyurt Belediyesi'nin, resmi imkanlarının, bazı yönetici ve çalışanlarının da aracı edilip kullanılmasıyla sağlanan gri pasaportla (hizmet pasaportu), iki ayrı grup olarak yurt dışına gönderilen ve yurtdışına çıkarılma karşılığında organizatörlere para ödeyen 90 şahsın geri dönmemeleriyle ilgili ‘insan- göçmen kaçakçılığı’ skandalına yönelik 3 sanık hakkında açılan davayı Malatya'daki mahkeme, yetkisizlik gerekçesiyle Edirne’ye göndermişti. Edirne ise yetkisizlik kararı vererek dosyayı Yargıtay’a göndermişti. Yargıtay 5. Ceza Dairesi ise Malatya 10. Asliye Ceza Mahkemesinin yetkisizlik kararını kaldırdı. Bu karar gereğince davaya Malatya Adliyesinde bakılacak.
-Sahte proje üzerinden Malatyalı olmayan 90 kişiyi yurtdışına kaçırmışlardı
Malatya Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Yeşilyurt Belediyesi’nin aracı kılınarak sözde çevre projesine dahil edilerek, gri pasaport düzenletip Almanya’ya götürülen ve hiçbiri Malatyalı olmayan, Malatya’da yaşamayan 17 Şubat 2020'de 46 kişi ve 17 Eylül 2020'de de 44 kişi olmak üzere toplam 90 kişinin yurt dışına 'kaçırılması' ve bunların Türkiye’ye dönmemesi üzerine başlatılan “Göçmen Kaçakçılığı Soruşturması” kapsamında Malatya 10. Asliye Ceza Mahkemesine Yeşilyurt eski Belediye Başkan Yardımcısı Bekir Karakuş, Bingöl-Servi eski belediye başkanı Ali Ayrancı ve olayın Almanya’daki bağlantısı olduğu iddia edilen Ersin Kilit hakkında “Göçmen Kaçakçılığı Yapma” suçundan 3 ile 8 yıl arasında hapis cezası talebi ile Eylül 2022’de dava açmıştı. Sanıklardan Ali Ayrancı halen tutuklu, diğer 2 sanık tutuksuz bulunuyor.
-Malatya Mahkemesi Edirne’ye gönderdi ama..
Malatya 10. Asliye Ceza Mahkemesi, 21 Eylül 2022 tarihinde suç yerinin yurtdışına kaçırılan 90 kişinin Edirne’den çıkış yaptıkları gerekçesi ile yetkisizlik kararı ile dosyayı Edirne Adliyesine göndermişti. Edirne 1. Asliye Ceza Mahkemesi ise 31 Ekim 2022 tarihli kararında; yurtdışına çıkarılan kişilerin hizmet pasaportu çıkartma ve diğer ilgili resmi işlemlerinin Malatya ilinde gerçekleştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı vererek, dosyayı Yargıtay 5. Ceza Dairesine gönderdi.
-Yargıtay 'Yetkili mahkeme Malatya' dedi..
Yargıtay 5.Ceza Daire Başkanlığı, Malatya 10. Asliye Ceza Mahkemesi ve Edirne 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nin yetkisizlik kararlarını görüşerek karara bağlayarak, Malatya 10. Asliye Ceza Mahkemesi’nin yetkisizlik kararını kaldırdı.
Yargıtay 5.Ceza Daire Başkanlığının 5 Aralık 2022 tarihli kararı şu şekildi; Göçmen kaçakçılığı suçundan sanık Ali Ayrancı ve diğer sanıklar hakkında yapılan yargılama sırasında; Malatya 10. Asliye Ceza Mahkemesiyle Edirne 1. Asliye Ceza Mahkemesi arasında oluşan olumsuz yetki uyuşmazlığının giderilmesi ve yargı yerinin belirlenmesi istemiyle gönderilen dosya Yargıtay Başsavcılığından tebliğname ile daireye verilmekle incelenerek gereği düşünüldü: İncelenen dosya içeriğine, sanıkların üzerine atılı suçun niteliğine, iddianamede olayın anlatılış biçimine ve Edirne 1. Asliye Ceza Mahkemesi kararındaki gerekçeye göre, yerinde görülmeyen Malatya 10. Asliye Ceza Mahkemesinin 21/09/2022 gün ve 2022/585 E. 2022/541 K. sayılı YETKİSİZLİK kararının KALDIRILMASINA, dosyanın mahalline gönderilmesi için Yargıtay Başsavcılığına TEVDİNE 05/12/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.”
-Danıştay soruşturma iznini oy çokluğu ile kaldırmıştı…
Yeşilyurt Belediyesi aracı kılınarak sağlanan ‘hizmet pasaportu- gri pasaportla Almanya’ya gönderilmesi, bu kişilerin Türkiye’ye dönmemesi ile Nisan 2021’de, 'Gri Pasaport Skandalı' olarak Türkiye ve Almanya gündemine oturan ‘insan kaçakçılığı’ skandalına ilişkin olarak İçişleri Bakanlığı tarafından Yeşilyurt Belediye Başkanı Mehmet Çınar ve belediyede görevli 3 kişi hakkında verilmiş olan “Soruşturma İzni”, ilginç yol ve yöntem izlenerek götürüldüğü Danıştay 1. Dairesi tarafından, 3'e 2 oy çokluğu ile kaldırılmıştı.
Davanın önemli isimlerinden Yeşilyurt Belediye Başkanı Mehmet Çınar, bakanlığın soruşturma iznine, ilginç bir şekilde Kayseri Barosu avukatlarından bir gruba vekalet vererek Kayseri İdare Mahkemesi üzerinden itiraz etmişti. İtiraz dilekçesinde de skandal ifadeler yer alırken, bu kararla ilgili Çınar'ın Kayserili bir siyasetçinin desteğini aldığı iddiaları konuşulmaya başlanmıştı.
Mehmet Çınar ve bazı belediye çalışanlarını yargılamadan kurtaran Danıştay kararında tüm sorumluluğun Valilikte olduğu ileri sürülmüştü. İlk kafiledeki 45 kişi için Valilik onayının olmadığının ortaya çıkması, Danıştay kararını da tartışmaya açmıştı
- Valilik izni olmayan 45 kişi için Danıştay ne yapacak?
Edirne 1. Asliye Ceza Mahkemesi yetkisizlik kararında dosya kapsamındaki bazı bilgi ve belgelerde kamuoyuna yansıdı. Mahkeme kararında hiçbirinin hizmet pasaportu almaya yetkili kişiler olmadıkları halde Yeşilyurt Belediyesi kullanılarak gri pasaport sağlanarak yurtdışına 2 grup halinde kaçırılan 90 kişi içindeki ilk grupta yer alan 45 kişi için “Valilik oluru” alınmadığı kaydedildi.
Mahkeme kararındaki skandal şu şekilde aktarılmıştı:
“Malatya Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nün 15/04/2021 tarihli yazısında; Yeşilyurt Belediyesi Meclis Kararı ile 17/02/2020 tarihinde 46 kişiye, yine 17/09/2020 tarihinde 44 kişiye Gri Pasaport onayının alınmasına ilişkin yapılan incelemede, 17/02/2020 tarihindeki liste için herhangi bir Valilik Olur'u alınmadığını, 17/09/2020 tarih ve E.16853 sayılı 45 kişiye Hizmet Pasaportu düzenlenebilmesi için alınan Valilik Olur'unun ise yazı ekinde gönderildiği bildirilmiştir.”
-İddianamede neler anlatılıyor?..
Malatya 10. Asliye Ceza Mahkemesindeki dava dosyasının iddianamesinde olay şöyle özetlenmişti:
“Şüpheliler Ali Ayrancı ve Ersin Kilit'in yurtdışına Türk Vatandaşı şahısları para karşılığı göndermek üzere anlaştıkları, bu konuda çeşitli belediyelerle irtibat kurarak yasal görünüm elde etmek amacıyla projeler kapsamında işlemleri yürütmeyi kararlaştırdıkları, bu amaçla Malatya Yeşilyurt Belediyesi'ne o dönem başkan yardımcılığı yapan ve öncesinde tanıştıkları Bekir KARAKUŞ ile irtibat kurdukları, şüphelilerin Malatya'da birkaç kez görüştükleri, olayın ayrıntıları üzerinde anlaştıktan sonra Bekir Karakuş'un Ali Ayrancı'yı da yanına alarak durumu Yeşilyurt Belediye Başkanı Mehmet Çınar'a aktardıkları, Belediye Başkanı'na yurtdışında bulunan ve hayırsever bir Türk Vatandaşının çeşitli projeler kapsamında belediye çalışanlarını yurtdışına gezi ve araştırma yapmak amacıyla götürmeyi istediğini, tüm masrafların bu şahıs tarafından karşılanacağını, bu projelerin kamusal projeler olması nedeniyle şahsın da masraflarını Alman Makamlarından karşılayacağını, projeler nedeni ile belediyenin herhangi bir yük üstlenmeyeceğini belirterek Belediye Başkanını ikna ettikleri, şüphelilerden Bekir Karakuş'un bir kısım belediye personeli ile birlikte Çevreye Duyarlı Bireyler Yetiştirme Projesi adı altındaki projeyi hayata geçirdikleri, bu amaçla Malatya Kişisel Gelişim Dünyası Derneği ile irtibat kurdukları, daha önce tespiti yapılan ve Malatya ili dışında bulunan şahısları anılan derneğe üye yaptıkları, dernek ile belediye arasında protokol yaptıkları, akabinde belediyeden ilgili Meclis Kararları ile gerekli diğer resmi işlemleri gerçekleştirdikleri, 15/02/2020 ve 19/09/2020 tarihlerinde olmak üzere iki kafile halinde daha önce tespiti yapılan ve kendilerine hizmet pasaportu çıkardıkları kişileri yurtdışına gönderdikleri, ilk kafile ile birlikte bir kısım belediye çalışanının da proje kapsamında Almanya'ya gönderildiği, belediye çalışanlarının projeye dahil edilmesinin amacının projenin gerçek bir proje olduğu yönünde görüntü verilmek istenmesi olduğu, nitekim giden belediye personelinin gerçekten Almanya'da gezi ve inceleme işlemlerini gerçekleştirdikleri, yurtdışına gönderilen şahıslardan hiçbirinin yurda geri dönmediklerinin anlaşıldığı, şahısların yurda çıkışta kullanmış oldukları pasaportların dönüş mührü bulunmaksızın belediyeye akabinde imhası için İl Nüfus Müdürlüğü'ne gönderildiğinin tespit edildiği. yurtdışına gönderilen şahısların yakınlarının tanık sıfatı ile dosya kapsamında dinlenildiği, Bir kısım tanık beyanlarında yurtdışına giden yakınlarının 4,500 ile 7000 Euro arasında değişen meblağlarda bir parayı tanımadıkları birilerine ödediklerine dair ifadelerinin bulunduğu, bu ifadelerden de anlaşılacağı üzere yurtdışına giden şahıslardan şüpheliler tarafından miktarı tam olarak tespit edilemeyen miktarda paraların alınmış olduğunun anlaşıldığı, nitekim yurtdışına giden belediye çalışanlarının masraflarının tamamının şüphelilerden Ersin Kilit tarafından karşılandığı. Ersin Kilit'in diğer şüpheli Bekir Karakuş aracılığıyla Yeşilyurt Belediyesi Hayır Çarşısı'na yardımda bulunduğu, bu durumun şüpheli Bekir Karakuş'un beyanında da açıkça anlaşıldığı, bu şekilde tüm şüphelilerin yasal yolları ve Yeşilyurt Belediyesi'ni kullanarak dosyada isimleri geçen 90 kişiyi yurtdışına kaçırarak Göçmen Kaçakçılığı Suçunu işledikleri, Her ne kadar şüphelilerce suçun yasal unsurlarının oluşmadığı, yasal olmayan yollardan bir göndermenin gerçekleşmediği, yurtdışına gönderilen şahısların resmi pasaportlarla resmi kanallarla yurtdışına gittikleri ileri sürülmüş ise de, yurtdışına gönderilen şahısların hiçbirinin Malatya ili ile ilgisinin bulunmadığı, şahısların usulsüz bir şekilde dernek kayıtlarının gerçekleştirildiği, baştan beri Çevreye Duyarlı Bireyler Yetiştirme projesine katılım amacı taşımadıkları, amaçlarının tanık olarak dinlenilen yakınlarından da açıkça anlaşıldığı üzere yurtdışına gitmek olduğunun aşikâr olduğu, dolayısıyla bu şahısların hiçbirinin hizmet pasaportu almaya yetkili kişiler olmadıklarının anlaşıldığı, bu nedenle her ne kadar yasal yollarla gerçekleştirildiği iddia edilse de şüphelilerin eylemlerinin yasayı dolanarak sonuçta yasal olmayacak şekilde sonuçlandığı, yine şüphelilerden Ersin Kilit vekillerince her ne kadar aynı eylem nedeniyle Alman Makamları tarafından yargılandıkları ileri sürülmüş ise de sunulan evraklardan ve şüpheli Ersin Kilit'in Ordu Cumhuriyet Başsavcılığı nezdinde alınan ifadesinde de açıkça görüldüğü üzere Alman Makamlarınca verilen para cezasının Ordu'dan gelen kafileye yönelik olduğunun, dosyamız ile ilgisinin bulunmadığının görüldüğü anlaşılmakla..”
Savcılık iddianamesinde; olaya çeşitli şekillerde adları karışan İsa Yumuk, Nusret Aslan, Şahin Özer, İlhan Yıldıran, Memet Sait Aytekin, Hasan Deviren, Murad Baysanğur, Mehmet Gödekmerdan, Bekir Karakuş, Serdar Kuyuldar, Ersin Altınöz, Fikret Onhan, Eser Çal, Ahmet Açık, Ahmet Cebeci, Gülşen Algül, Mehmet Kılıç hakkında, "Görevi Kötüye Kullanma, Göçmen Kaçakçılığı" suçlarından kovuşturmaya yer olmadığına ilişkin ek karar verildiği belirtilirken, hakkında dava açılan isimlerden Bekir Karakuş'un adının da bu grupta yer almasına bir anlam verilememişti. Soruşturma aşamasında, olayla ilgili olarak hakkında soruşturma izni istenen, İçişleri Bakanlığı tarafından verilen soruşturma izni de, Danıştay 1. Dairesi tarafından tartışmalı bir başvuru ve 3'e 2 çoğunlukla alınan kararla iptal edilen Yeşilyurt Belediye Başkanı Mehmet Çınar, iddianamede 'tanık' olarak yer alıyor.
KAYNAK: malatyahaber.com
