Yeşilyurt Belediyesi’nin yasal imkanlarının kullanılarak, hiç birisi Malatya sınırları içinde yaşamayan 90 kişinin verdikleri para karşılığında yurtdışına kaçırılması sonucu gerçekleşen, adli soruşturma aşamasında sanıkları '3 kişiye indirgenen', Yeşilyurt Belediyesi Başkanı Mehmet Çınar ile olaya dahil olan birçok ismin dava dışı bırakıldığı Gri Pasaportla (Hizmet Pasaportu) İnsan Kaçakçılığı Skandalı dosyasında, her yeni incelemede yeni bir skandal boyut ortaya çıkıyor. Malatya'daki mahkemenin, yurt dışına kaçırılanların yurttan çıkış yeri olduğu gerekçesiyle Edirne Adliyesi'ne gönderdiği dava dosyasını inceleyen Edirne Mahkemesi'nin verdiği 'yetkisizlik' kararında, soruşturmanın önceki aşamalarında gündeme gelmeyen '46 kişilik ilk kafile için Valilik oluru alınmadığı' tespiti yapıldı.
Valilik olurunun olmadığının ortaya çıkması, Yeşilyurt Belediyesi Başkanı Çınar ve bazı belediyeciler için 3'e karşı 2 oy çokluğuyla, İçişleri Bakanlığı'nın verdiği soruşturma iznini iptal eden ve yapılanlardan Valiliği sorumlu tutan Danıştay 1. Dairesinin iptal kararını da tartışılır hale getirdi. Kararda ayrıca, Yeşilyurt Belediyesinin kaçakçılık için yasal kılıf uydurulan sözde çevre projesi için iş birliği yapılan derneğe üye kaydedilirken usulsüzlük yapıldığı aktarıldı.
Malatya Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Yeşilyurt Belediyesi’nin aracı kılınarak sözde çevre projesine dahil edilerek, gri pasaport düzenletip Almanya’ya götürülen ve hiçbiri Malatyalı olmayan, Malatya’da yaşamayan 90 kişinin, 17 Şubat 2020'de 46 kişi ve 17 Eylül 2020'de de 44 kişi olmak üzere yurt dışına 'kaçırılması' ve bunların Türkiye’ye dönmemesi üzerine başlatılan “Göçmen Kaçakçılığı Soruşturması” kapsamında Malatya 10. Asliye Ceza Mahkemesine Yeşilyurt eski Belediye Başkan Yardımcısı Bekir Karakuş, Bingöl-Servi eski belediye başkanı Ali Ayrancı ve olayın Almanya’daki bağlantısı olduğu iddia edilen Ersin Kilit hakkında “Göçmen Kaçakçılığı Yapma” suçundan 3 ile 8 yıl arasında hapis cezası talebi ile Eylül 2022’de dava açmıştı.
Malatya 10. Asliye Ceza Mahkemesi, suç yerini yurtdışına kaçırılan 90 kişinin Edirne’den çıkış yaptıkları gerekçesi ile yetkisizlik kararı ile dosyayı Edirne Adliyesine göndermişti. Edirne 1. Asliye Ceza Mahkemesi ise 31 Ekim 2022 tarihli kararında; yurtdışına çıkarılan kisilerin hizmet pasaportu çıkartma ve diğer ilgili resmi işlemlerinin Malatya ilinde gerçekleştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı vererek, dosyayı Yargıtay 5. Ceza Dairesine gönderdi.
-İlk kafile için “Valilik oluru” yokmuş…
Edirne 1. Asliye Ceza Mahkemesi yetkisizlik kararında dosya kapsamındaki bazı bilgi ve belgelerde kamuoyuna yansıdı. Mahkeme kararında hiçbirinin hizmet pasaportu almaya yetkili kişiler olmadıkları halde Yeşilyurt Belediyesi kullanılarak gri pasaport sağlanarak yurtdışına 2 grup halinde kaçırılan 90 kişi içindeki ilk grupta yer alan 46 kişi için “Valilik oluru” alınmadığı kaydedildi. Mahkeme kararındaki skandal şu şekilde aktarıldı:
“Malatya Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nün 15/04/2021 tarihli yazısında; Yeşilyurt Belediyesi Meclis Kararı ile 17/02/2020 tarihinde 46 kişiye, yine 17/09/2020 tarihinde 44 kişiye Gri Pasaport onayının alınmasına ilişkin yapılan incelemede, 17/02/2020 tarihindeki liste için herhangi bir Valilik Olur'u alınmadığını, 17/09/2020 tarih ve E.16853 sayılı 45 kişiye Hizmet Pasaportu düzenlenebilmesi için alınan Valilik Olur'unun ise yazı ekinde gönderildiği bildirilmiştir.”
Yeşilyurt Belediyesi aracı kılınarak sağlanan ‘hizmet pasaportu- gri pasaportla Almanya’ya gönderilmesi, bu kişilerin Türkiye’ye dönmemesi ile Nisan 2021’de, 'Gri Pasaport Skandalı' olarak Türkiye ve Almanya gündemine oturan ‘insan kaçakçılığı’ skandalına ilişkin olarak İçişleri Bakanlığı tarafından Yeşilyurt Belediye Başkanı Mehmet Çınar ve belediyede görevli 3 kişi hakkında verilmiş olan “İdari Soruşturma İzni”ni, Danıştay 1. Dairesi, 3'e 2 oy çokluğu ile kaldırılmıştı. Danıştay kararında tüm sorumluluğun valilikte olduğu ileri sürülmüştü. İlk kafiledeki 46 kişi için Valilik onayının olmadığının ortaya çıkması, Danıştay kararını da tartışmaya açtı.
-İşlem için yapılan dernek kayıtları da..
Yeşilyurt Belediyesinin kaçakçılık için yasal kılıf uydurulan sözde çevre projesi için iş birliği yapılan Malatya Kişisel Gelişim Dünyası Derneği’ne üye kaydedilirken usulsüzlük yapıldığı aktarıldı.
Edirne'deki mahkeme kararındaki dernekle ilgili usulsüzlükler şu şekilde belirtildi:
“Malatya Valiliği İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğü’nün 15/04/2021 tarihli yazısında; Malatya Kişisel Gelişim Dünyası Derneği’nin 04/03/2018 tarihli Genel Kurul Sonuç Bildirimi'nin gönderildiği, Dernekler Bilgi Sistemi Veri Tabanında yapılan incelemede,
1-31/01/2020 tarih 2020/2 sayı ve üye kaydı konulu Yönetim Kurulu Kararı'nda toplam 52 kişi hakkında üyelik kararının bulunduğu, üye olarak kaydı yapılan kişilerin yazılı olarak üyelik başvurularının bulunmadığı, ayrıca Dernek Üye Kayıt Defterine kayıtlarının yapılmadığı, kararda sadece Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Sait Aytekin’in imzasının bulunduğu, yine bahse konu kararda isimleri bulunan kişilerden İsa Yumuk hariç diğer adı geçenlerin Dernek Bilgi Sistemine kayıtlarının yapılmadığı,
2-09/03/2020 tarih 2020/2 sayı ve üye kaydı konulu Yönetim Kurulu Kararı'nda toplam 41 kişi hakkında üyelik kararının bulunduğu, üye olarak kaydı yapılan kişilerin yazılı olarak üyelik başvurularının bulunmadığı, ayrıca Dernek Üye Kayıt Defterine kayıtlarının yapılmadığı, kararda sadece Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Sait Aytekin'in imzasının bulunduğu, yine bahse konu kararda isimleri bulunan kişilerden Mahkum Karaaslan ve Mehmet Güzel hariç diğer adı geçenlerin Dernek Bilgi Sistemine kayıtlarının yapılmadığı,
3-03/02/2020 tarih 2020/3 sayı "Almanya'dan gelen davetiye ve Yeşilyurt Belediyesi ile İşbirliği Hakkında" konulu yönetim kurulu kararında özetle; Almanya'dan Derneğe davetiye geldiği, bu davete icabet edileceği ve bu kapsamda Yeşilyurt Belediyesi ile işbirliği protokolü yapılacağı, dernek üyelerinden isteyen kişilerin katılmasına karar verildiği, seklinde yazıldığı ancak kararın sadece dernek başkanı Mehmet Sait Aytekin tarafından imzalandığı,
Ayrıca bahse konu derneğe ilişkin Dernekler Bilgi Sistemi Veri Tabanında yapılan incelemede; 03/02/2020 tarih 2020/3 sayılı Yönetim Kurulu Kararı belirtilmek suretiyle derneğe toplam 60 kişinin kaydı yapıldığı, ancak bu kişilere ilişkin herhangi bir yönetim kurulu kararına rastlanılmadığının incelendiği bildirilmiştir.”
Skandala adı karışan derneğin yöneticileri de, buradaki iş ve işlemleri gerçekleştiren belediye görevlileriyle birlikte Malatya'da açılan davaya dahil edilmemişti.
